Ukraina zmniejszyła eksport oleju słonecznikowego: przyczyny i skutki

Eksport ukraińskiego oleju słonecznikowego w bieżącym roku obrotowym znacznie spadł. Na dzień 1 marca 2025 r. wolumen eksportu tego produktu zmniejszył się o 24% w porównaniu do analogicznego okresu sezonu poprzedniego i wyniósł 2,4 mln ton.

Według danych Electronic Grain Exchange największymi konsumentami ukraińskiego oleju słonecznikowego pozostają kraje Unii Europejskiej, które kupują 54% całkowitego eksportu. W tym samym czasie Indie stały się nieoczekiwanym liderem wśród importerów, znacząco zwiększając zakupy po raz pierwszy od trzech sezonów. W ostatnich miesiącach kraj ten zakupił 417 tys. ton, co stanowi pięć razy więcej niż w tym samym okresie w roku ubiegłym.

Jednak ogólna tendencja na rynku pozostaje negatywna. W lutym 2025 r. eksport ropy naftowej zmniejszył się o 14% w porównaniu do stycznia i wyniósł 325 tys. ton. mnóstwo. Jest to najniższy wynik za ten miesiąc w ciągu ostatnich dziesięciu lat. Spadek ten tłumaczony jest nierównowagą cenową, a także problemami z zaopatrzeniem ukraińskich przetwórców w surowce.

Z powodu ograniczonych zapasów słonecznika przedsiębiorstwa zmuszone są ograniczyć produkcję, co prowadzi do spadku rentowności lub nawet pracy „na minusie”. Wahania światowych cen olejów roślinnych i ogólny spadek cen ropy naftowej jedynie pogłębiają kryzys w tym segmencie rynku.

W ciągu ostatniego tygodnia ceny popytu na ukraiński olej słonecznikowy spadły o 5–10 dolarów za tonę, osiągając poziom 1110–1115 dolarów/t przy dostawie do portów Morza Czarnego. Stało się to na tle spadku kosztów oleju palmowego i sojowego, co bezpośrednio wpłynęło na dynamikę cen ukraińskiego produktu.

Mimo to ukraińscy przetwórcy nadal utrzymują wysokie ceny skupu słonecznika. Koszt surowca z zawartością oleju 50% waha się w granicach 26,5–27,5 tys. UAH/t z dostawą do fabryk. Producenci mają nadzieję, że w drugiej połowie sezonu rynek się ustabilizuje i ceny oleju słonecznikowego zaczną rosnąć.