Przetwórstwo słonecznika na Ukrainie: nowe trendy i prognozy na przyszłość

W październiku 2024 r. przetwórstwo słonecznika na Ukrainie znacznie przyspieszyło, przekraczając dane z ubiegłego roku. Według szacunków analityków wolumen przerobu słonecznika w październiku wyniósł około 1,19-1,2 mln ton, co stanowi o 38% więcej w porównaniu do września i o 8% więcej w porównaniu z październikiem 2023 roku. Taka dynamika spowodowana jest zobowiązaniami przedsiębiorstw przetwórczych wynikającymi z kontraktów eksportowych oleju słonecznikowego.

Pomimo wzrostu wolumenu przetwórstwa rolnicy w dalszym ciągu zatrzymują surowce, co stwarza trudności dla przedsiębiorstw przetwórczych. Ogranicza to na dłuższe okresy dostawy oleju słonecznikowego z regionu Morza Czarnego i sprzyja wysokim cenom słonecznika. Ceny popytowe na słonecznik na Ukrainie osiągnęły historyczne maksima i oscylują w granicach 25 500-27 000 UAH/t SRT, co jest istotnym czynnikiem dla rynku roślin oleistych.

Przedsiębiorstwa przetwórcze, które mają problemy z zaopatrzeniem w surowce, zmuszone są pracować niemal „od zera”. Brak zwykłych zapasów słonecznika (które zwykle wynoszą 2-3 miesiące pracy) utrudnia pracę, szczególnie tym przedsiębiorstwom, które nie posiadają własnych upraw słonecznika. W lepszych warunkach znalazły się firmy uprawiające słoneczniki u swoich przedsiębiorstw, co pozwala im zapewnić stabilny przepływ surowców.

Jednak nawet przy rosnących kosztach ropy sytuacja na rynku pozostaje trudna. Część przetwórców zawiesiła już działalność lub przestawiła się na przetwórstwo soi do czasu ustabilizowania się cen słonecznika. Wskazuje to na poważne problemy z tworzeniem bazy surowcowej do przetwórstwa, co może mieć długoterminowe konsekwencje dla przemysłu.

Warto dodać, że od początku nowego sezonu (wrzesień-październik) przerób słonecznika na Ukrainie przekroczył ubiegłoroczny poziom o 4% i wynosi około 2,05 mln ton. Jest to pozytywna tendencja, która wskazuje na pewne ożywienie w branży, jednak ostateczne wskaźniki przerobu w drugiej połowie sezonu zależą od kilku czynników. Należą do nich wielkość sprzedaży słonecznika, ocena zbiorów, popyt na słonecznik na rynku zagranicznym, a także cena olejów roślinnych.

Jeśli chodzi o handel zagraniczny, eksport słonecznika w październiku wzrósł po raz pierwszy od długiego czasu i wyniósł 16 tys. ton, co stanowi maksymalny wskaźnik od maja 2024 roku. Do Hiszpanii wysłano główną część wyeksportowanego słonecznika, co stanowiło 96% jego całkowitego wolumenu.

Tym samym sytuacja na rynku słonecznika na Ukrainie jest złożona, z jednej strony przetwórstwo nabiera tempa, z drugiej strony występują poważne trudności z dostawami surowców, co może skutkować dalszymi wahaniami cen i zmianami w strategia przedsiębiorstw przetwórczych. W związku z tym rynek oleju słonecznikowego pozostaje pod dużą presją, a dalsze zmiany będą zależne od wielu czynników, w tym konkurencji międzynarodowej oraz sytuacji gospodarczej w kraju.